Kakao Fiyatlarında Şok Düşüş! Yüzde 40'tan Fazla İndirim Geldi!

Kakao fiyatlarında, Batı Afrika'daki kuraklık kaygılarının azalması ve rekoltedeki artışla birlikte bu yıl uluslararası piyasada yüzde 40’tan fazla bir düşüş yaşandı. Kakao, emtia borsasında en fazla dalgalanma gösteren ürünler arasında yer aldı.

YÜZDE 40'TAN FAZLA DÜŞÜŞ!

Amerika Birleşik Devletleri'nde faaliyet gösteren emtia piyasası Intercontinental Exchange'de 2024'ten bu yana kakao ton fiyatı yüzde 40'ın üzerinde bir azalışla 7 bin doların altına geriledi.

Kakao fiyatlarındaki bu düşüş, zayıflayan talep ile birlikte artan arz beklentilerinin birleşiminden kaynaklandı. Batı Afrika'daki yağmurların kuraklık koşullarını hafifletmesi ve kakao ağaçlarında çiçeklenmenin artması, üretim artışı öngörülerini de beraberinde getirdi ve fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Ayrıca, yüksek kakao fiyatları ile uygulanan tarifelerin çikolata talebini olumsuz etkileme potansiyeli, fiyatları baskı altında tutan diğer bir faktör oldu. Batı Afrika'da kakao üretiminin artacağına ilişkin beklentiler de fiyatlar üzerinde aşağı yönlü etkiler yarattı.

Uzmanlar, kakao üretimine dair tahminlerin yükseldiğini aktararak, kısa vadede yukarı yönlü fiyat hareketleri olsa da genel trende baktıklarında aşağı yönlü bir seyir izlediklerini belirtiyor. Geçtiğimiz yıl arz endişeleri nedeniyle fiyatlar 12 bin 931 dolarla rekor seviyeye çıkmıştı. Kötü hava koşulları Batı Afrika'daki ürünler üzerinde tehdit oluşturdu ve küresel stoklardaki düşüş, fiyatlarda bir artış meydana getirmişti.

Fildişi Sahili ve Gana'daki zayıf üretim ise yıl genelinde arz endişelerinin fiyatlardaki rekor artışta önemli bir rol oynamasını sağladı. Fildişi Sahili'ndeki ihracatçıların düşük kalite nedeniyle kakao çekirdeklerini reddettiği duyurulmuştu; bu durumun küresel kakao arzını olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor. Ülkede görülen hasat azalışı da fiyatları artıran unsurlardan biriydi.

Büyük kakao fabrikalarının, tohum maliyetlerini karşılamakta zorluk çekmesinden ötürü üretimlerini kısmak ya da durdurma kararı alması, geçen yıl fiyatların ardı ardına rekor kırmasına neden oldu. Arzdaki sıkıntıların başlıca nedeni uzun süreli kuraklık ve şiddetli yağışlar gibi olumsuz hava koşullarıdır, aynı zamanda bitki hastalıkları da mahsulü etkilemiştir. Özellikle ağaçları tehdit eden CSSVD virüsü, üretimde sorunlara yol açtı.

KALİTE PROBLEMLERİ KAKAODA FİYAT ARTIŞINA YOL AÇTI!

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kakao fiyatlarının geçtiğimiz yıl önemli ölçüde yükseldiğinin altını çizdi.
İlk yarıda fiyatların yeniden yükselmesinin, Batı Afrika'daki kakao rekoltesinin azalmasından kaynaklandığını vurguladı.

Ergezen, "Batı Afrika dünya kakao üretiminin yüzde 70'ini gerçekleştiriyor. Fildişi Sahili ve Gana, bu üretimin yaklaşık yüzde 60'ını sağlıyor. Bu nedenle bu bölgelerdeki ağaçlardaki böceklenme durumu rekoltede düşüşe sebep oldu. Ciddi fiyat artışları gözlemlenmişti. Ardından bu yıl özellikle Fildişi Sahili’nden Avrupa'ya gönderilen kakao ürünlerinde kalite sorunları yaşandı. Bu durum da fiyatların artmasına neden oldu." dedi.

Bu yıl kakao rekoltesinde bir artış beklediğini vurgulayan Ergezen, bunun arzda artış anlamına geleceğini ifade etti.

Ergezen, "Kakao rekoltesindeki yükseliş fiyatları baskı altına alıyor. Bu artışlar devam edebilir. Fiyatlardaki düşüş eğiliminin sürmesini ve satış baskısının ilerleyen dönemlerde de devam edeceğini öngörüyorum." şeklinde konuştu.

"PİYASADAKİ ARZ FAZLALIĞI ÜRETİM TOPARLANMASI VE TALEP DÜŞÜŞÜNDEN KAYNAKLANIYOR"

Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort, kakao piyasasında 2025/2026 döneminde belirgin bir arz fazlasının olacağını tahmin etti.

Dort, "Kakao piyasasındaki arz fazlalığı, üretimdeki toparlanma ve sürekli talep düşüşünden kaynaklanıyor." şeklinde değerlendirdi. Fildişi Sahili ve Gana dışındaki üretimin, özellikle Ekvador, Brezilya, Peru, Nijerya ve Kamerun'da 2024/2025 sezonunda önemli bir büyüme göstermesi beklenirken bu eğilimin devam etmesi öngörülüyor.

Dort, "Son dönemlerdeki ürünlerin hayal kırıklığı yaratan performansını göz önünde bulundurursak, Fildişi Sahili ve Gana’da da üretimde bir toparlanma bekliyoruz." dedi.

Talep tarafındaki azalma tahmin edilenden daha yavaş bir şekilde gerçekleşti, ancak bunun 2026 yılı boyunca sürmesi bekleniyor. Dort, "Önümüzdeki dönemde arza yönelik fazlalığın oluşmasına dair tahminler nedeniyle kakao fiyatlarının kısa ve orta vadede kademeli olarak düşmesini öngörüyoruz." ifadelerini kullandı.

Dort, fiyatların 2023 öncesi seviyelere kıyasla yüksek durumda kalmasının muhtemel olduğunu ve Gana ve Fildişi Sahili'ndeki sistematik arz yönlü kısıtlamaların devam etmesi sebebiyle fiyatların ton başına 3 bin doların altına düşmeyeceğini öngördü.

(AA)Bu içerik Cansu Akalp tarafından yayına alınmıştır