Trafikteki Tehlike Rekor Kırdı! Türkiye'de Caydırıcı Yasa Geliyor!

Türkiye Sigorta Birliği tarafından açıklanan verilere göre; Temmuz ayı itibarıyla, Türkiye genelindeki motosiklet ve yük motosikletlerinin yüzde 64,3'ü trafik sigortası kapsamına girmiyor. İstatistikler, sigortalılık oranının sadece yüzde 35,7 olduğunu gösteriyor. Yani, trafikte bulunan motosikletlerin yüzde 64,3'ünün herhangi bir trafik sigortası yok.

İstanbul'da ise trafiğe kayıtlı yaklaşık 865 bin 600 motosiklet mevcut ve bunların 456 bini sigortalı. Bu veriler, İstanbul'daki motosiklet sigortası oranının yüzde 52,7 ile ülke ortalamasından daha yüksek olduğunu, burada sigortalılık bilincinin daha fazla geliştiğini ve sigorta yaptırma oranının artış gösterdiğini ortaya koyuyor.

Trafik sigortası zorunluluğu, Karayolları Trafik Kanunu’na dayanıyor. Kanunun 103. maddesi, motorsuz taşıtlar ile motorlu bisikletlerin (benzinli araçlarda 50 cc ve altındaki motor hacmine, elektrikli araçlarda ise 4 kilovat çıktı gücüne sahip olan iki ya da üç tekerlekli taşıtlara dahil) genel kurallara tabi olduğunu ve trafik sigortası yaptırma zorunluluğunun bulunmadığını belirtmektedir.

İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) verilerine göre, Türkiye genelinde bulunan 6 milyon 770 bin motosikletten yaklaşık 1 milyon 200 bininin motor hacmi 50 cc ve altında kalıyor. Dolayısıyla, zorunlu sigorta yaptırması gereken 5,5 milyon motosikletten yüzde 56,5’inin bu yükümlülüğünü yerine getirmediği anlaşılmakta.

Öte yandan, son dönemde İçişleri Bakanlığı'nın öncülüğünde hazırlanan yeni yasa tasarısında motorlu bisikletlerin de trafik sigortası zorunluluğu kapsamına alınmasının gündemde olduğu belirtiliyor. Bu düzenlemeyle ilgili metin hâlihazırda çalışma komisyonundan geçmiş durumda, ancak henüz genel kurula ulaşmamış. Taslağın yasalaşması durumunda motorlu bisikletlerin de trafik sigorta zorunluluğu kapsamına alınması bekleniyor.

7 MİLYON HIZLA ARTAN MOTOSİKLET SAYISI

İMAS Başkanı Hayrettin Ertemel, motosiklet kullanımının son yıllarda hızla yükseldiğini ifade ederek bu konudaki açıklamalarda bulundu. Son beş yıllık verilere göz attığımızda, motosiklet sayısında kayda değer bir artış olduğu görülüyor. 2020 yılında ülke genelindeki motosiklet sayısı 3,5 milyon iken, 2025 yılı itibarıyla bu sayının 7 milyon dolaylarına ulaşacağı öngörülüyor. Bu durum, beş yıl içerisinde neredeyse yüzde 100'lük bir artışı temsil ediyor.

Ertemel, bu hızlı artışta bazı temel unsurların etkili olduğunu ifade ederek, öncelikle Çin yapımı ekonomik motosikletlerin Türkiye pazarına girişinin önemli bir etken olduğunu belirtiyor. Ayrıca son yıllarda yaygınlaşan motokurye hizmetleri de motosiklet sayısını artıran bir diğer faktör.

CAYDIRIYI ARTIRMAK İÇİN NE GİBİ ADIMLAR ATILACAK?

Ertemel, trafik sigortasında sigortalılık oranında sınırlı bir iyileşme görüldüğünü belirterek, 2020 yılında yüzde 32 olan bu oranın 2025’te ancak yüzde 36’ya çıkabileceğini kaydetti. Ertemel, bu noktada yalnızca motosikletler değil, tüm araç türlerinin sigortalılık oranını artırmak adına önemli düzenlemelerin Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından hayata geçirildiğini de vurguladı. Artık ikinci el araç alımlarında trafik sigortasının devri işlemlerinden önce yapılması zorunlu hale getirildi. Önceki uygulamada, ikinci el satışlarında sigorta işlemleri satış sonrası yapabiliyordu, bu da bir boşluk yaratıyordu. Yeni düzenlemeyle bu boşluk ortadan kalkmış durumda. Amaç, trafikte sigortasız araç kalmamasını sağlamak ve sigorta oranını hızlı bir şekilde artırmak.

Ertemel, motosikletler ve diğer araç gruplarını kapsayacak şekilde trafik sigorta oranının artırılması için birlikte teşvik ve caydırıcılığın önemine dikkat çekerken, teşvik konusunda fiyat ve erişim politikalarında yapılacak iyileştirmelerin etkili olabileceğini belirtti. Ayrıca, sigorta primlerinde belirli gruplara sübvansiyonlar ve taksitli ödeme imkanları sunmanın sigortalılık oranını artıracak çözümler arasında olduğunu vurgulayarak, mevcut teknolojik altyapıların bu süreci destekleyebileceğini dile getirdi. Türkiye genelinde yaygınlaşan trafik kameraları sayesinde plaka üzerinden sigorta durumunun hızlı bir şekilde tespit edilmesi ve sigortasız araçlara adres yoluyla idari yaptırımlar uygulanmasının mümkün olduğunu kaydetti. Bu bilgilerin Trafik Emniyet altyapısına entegre edilmesiyle sigortasız araçların trafik uygulamalarında bağlanması gibi adımlarla caydırıcılığın artırılabileceği ifade edildi.

Mevcut e-Devlet sistemi aracılığıyla özel ve tüzel kişilerin üzerine kayıtlı araçların sigorta durumunun anlık olarak görülebilmesi önem taşıyor. Ertemel, bu sistemin geliştirerek otomatik hatırlatma ve yaptırım mekanizmalarıyla daha da etkin hale getirmenin sigortalılık oranını artırmada etkili olacağını belirtti.